Grafische vormgeving

T/M 2021 was ik werkzaam bij BeeldMerk grafische vormgeving te Terneuzen. Vormgeven was sinds begin 2000 mijn dagelijks werk. (Hierboven een aantal elementen uit gerealiseerde projecten) Eigenlijk ben ik sinds de jaren 80 al actief in deze discipline. In eerste instantie door middel van fotografie en beeldbewerking. In de jaren 90 ontwikkelde ik ook interesse in typografie. Met de komst van programma's als Quark Xpress en Indesign werd mijn interesse in DTP (DeskTop Publishing) gewekt en lag het voor de hand dat ik steeds meer het technische aspect zou verruilen voor het creatieve. Die technische achtergrond werkt tot op de dag van vandaag wel in mijn voordeel.
concept grafische vormgeving

Vormgeven gaat over emotie


Grafische vormgeving is overal om ons heen. Van de chips verpakking tot website ontwikkeling tot de gevelreclame op een bedrijfspand. Er zijn altijd vele handelingen aan vooraf gegaan tot het moment dat het werkelijk in productie wordt genomen. Zo sta je er als consument niet meteen bij stil dat alles wat je leest op een bedrijfs website vaak vele malen aan correcties en veranderingen onderhevig is geweest. Of dat de kleur van verpakkingen een andere kleur nuance hebben voor de Franse markt dan de Nederlandse. Of dat een ondernemer slapeloze nachten heeft vanwege het feit dat hij niet kan beslissen wat de beste naam voor zijn bedrijf of product is. Grafisch vormgeven is daarom veel meer dan "een kleurtje en een fontje uitzoeken". Het gaat vaak over het vertalen van emotie en uitstraling naar een beeld op (digitaal) papier.


Op zoek naar "iets"


Zo is het heel goed mogelijk dat je als vormgever soms uren besteedt aan een zoektocht naar die ene foto voor een omslag van een brochure. Als de foto niet de emotie uitstraalt die hoort bij de titel of tekst, dan ontbreekt er "iets". Als vormgever ben je dus altijd op zoek naar dat "iets". Als je het hebt gevonden dan vormt de omslag zichzelf. Als je er niet in slaagt kun je enorm met jezelf worstelen. Meestal is de beste remedie om de opdracht even te laten voor wat hij is en je aandacht op een ander project te richten. De volgende dag heb je wellicht al snel een andere invalshoek gevonden.


Functionaliteit en doelgroep


Naast emotie en uitstraling moet grafische vormgeving uiteraard ook functioneel zijn en aanspreken bij de doelgroep die je wilt bereiken. Een brochure voor gehoorapparaten vergt een andere benadering dan een reclamefolder voor kinderschoenen. Zo is het product gehoorapparaat in eerste instantie bedoelt voor de wat ouderen onder ons. Wat meer ingetogen kleuren en strakke, goed leesbare alinea's tekst, zijn eerder van toepassing dan speelse fontjes en spetterende kleurvlakken. Soms gaat een opdrachtgever uit van wat hij zelf mooi vindt en gaat hij voorbij aan zijn doelgroep. Het is dan aan jou als grafisch vormgever om hem daar op te attenderen. Uiteindelijk is het natuurlijk altijd de opdrachtgever die beslist. (Maar geef jezelf niet te snel gewonnen!)


Belettering / Sign


Vormgeving voor vormen van belettering zoals gevelreclame, lichtreclame en autobelettering vergt een ander inzicht dan vormgeving voor drukwerk. Een bord of doek in frame van 5 meter breed langs de weg zal vaak niet langer dan enkele seconden op het netvlies van de automobilist blijven hangen. Dit gegeven zal dan ook als uitgangspunt moeten dienen bij de start van een ontwerp. Een lichtreclame moet ook praktisch uitgevoerd kunnen worden. Bij gebruik van letterdozen kun je geen gebruik maken van verkooptinten, bij een autobelettering die met snijfolie uitgevoerd dient te worden, loop je tegen hetzelfde probleem. Deze factoren spelen al een rol bij het begin van de ontwikkeling van een logo/ huisstijl. Vormgeven betekent dus soms ook vooruit kijken, anticiperen op wat een opdrachtgever in de toekomst nodig zal kunnen hebben.


Online publicaties


Een relatief jonge ontwikkeling is het vormgeven van online publicaties. Denk daarbij aan doorbladerbare pagina's met animatie effecten, speciaal gemaakt om te bekijken met een browser. Desnoods aangepast aan een smartphone formaat. De kleine schermen van smartphone of tablet vereisen een andere aanpak wanneer het gaat om bijvoorbeeld een digitale uitvoering van een project- of bedrijfsbrochure. Het vormgeven van statische, gedrukte A4 pagina's op papier is dan toch van een geheel andere orde. Je hebt in de eerste plaats al te maken met een andere manier van kleurgebruik, beeldscherm versus inkt. Je hebt geen invloed op de instellingen voor helderheid en witbalans op iemands smartphone of tablet. Het gebruik van subtiele kleur- en tint gradaties kan dus onvoorspelbare resultaten geven. Fijne lijnen en light fonts kunnen in conflict komen met de resolutie van beeldschermen. Het (juist) toepassen van animatie effecten, en de timing van de verschillende animaties is voor veel vormgevers een nieuwe discipline, maar wel een uitdaging. Het dwingt je om anders tegen vormgeving aan te kijken dan je gewend was. We lezen steeds meer online. Aanvullende, bewegende (video)beelden zijn eerder regel dan uitzondering. Zelfs geanimeerde logo's zie je meer en meer opduiken. Zoals ik al eerder zei, een uitdaging!

Links:
Desktop Publishing -